Mindfulness: Zihnin Gürültüsünü Fark Etmenin Sanatı

Mindfulness çoğu zaman “anda kalmak” cümlesine indirgeniyor. Oysa bu yaklaşım, yaşadığımız hayatın çok daha derin bir katmanına dokunur. Mindfulness yalnızca bir huzur arayışı değil, zihnimizin sürekli ürettiği gürültüyü fark etme cesaretidir.

Günlük yaşamda zihnimiz kesintisiz bir şekilde çalışır; geçmişte yaşananları tekrar eder, geleceğe dair ihtimaller üretir, hiç durmadan konuşur. Çoğu insan bu gürültüyü kendi gerçeği zanneder. Oysa mindfulness, bu zihinsel akışı yargılamadan gözlemleme pratiğidir. Zihnin konuşmasına kulak vermek ama onun söylediklerine hemen kapılmamak…

Bu farkındalık halini geliştiren araştırmalar, mindfulness uygulamalarının beynin dikkat ve duygu düzenleme merkezlerinde ölçülebilir değişiklikler yarattığını ortaya koyuyor (Tang, Hölzel & Posner, 2015). Yani bu bir “anda kalma romantizmi” değil; zihinsel esnekliği artıran bilimsel olarak desteklenmiş bir beceri.

Mindfulness’ın belki de en az konuşulan yönü, rahatsız edici duyguları da kapsamasıdır. Birçok kişi mindfulness’ı sadece huzur bulmak için denediğinde, kaygı veya huzursuzlukla karşılaşınca hayal kırıklığına uğrar. Oysa bu uygulamanın özü, hoş olmayan duygulara da yer açmaktır. Kaygıyı bastırmak yerine “İşte kaygı burada, onunla birlikte oturabilirim” diyebilmektir.

Gündelik hayatta mindfulness, meditasyon yastığında saatler geçirmek anlamına gelmez. Yemek yerken sadece yemeğin tadını fark etmek, biriyle konuşurken cevabı hazırlamak yerine gerçekten dinlemek, yürürken adımların ritmine dikkat etmek de bu farkındalığın parçalarıdır. Küçük ama sürekli pratiklerle zihinsel gürültünün sesi azalmasa bile, biz onunla farklı bir ilişki kurmaya başlarız.

Mindfulness, hayatı sorunsuz hale getirmez. Ama zihnimizin sürekli kontrol etme arzusunu gevşetir. Böylece sorunlar ortadan kalkmasa da onlara verdiğimiz tepki değişir. Ve belki de en önemlisi, hayatın her anını bir “hedefe ulaşma süreci” değil, kendi başına değerli bir deneyim olarak görmeyi öğretir.

Kaynakça

• Tang, Y. Y., Hölzel, B. K., & Posner, M. I. (2015). The neuroscience of mindfulness meditation. Nature Reviews Neuroscience, 16(4), 213–225.

• Kabat-Zinn, J. (1990). Full Catastrophe Living: Using the Wisdom of Your Body and Mind to Face Stress, Pain, and Illness. New York: Delacorte.